20-06-2012
Kadernota 2012

In de raadsvergadering van 19 juni jl. konden de raadsfracties hun mening geven over de door het college verstrekte kadernota 2012. Hierin zijn uitgangspunten voor het opstellen van de begroting 2013 en de meerjarenraming 2014-2016 opgenomen. Algemeen is de onzekerheid uitgesproken, omdat niet bekend is hoe de situatie na de Tweede Kamerverkiezingen zal uitvallen. Duidelijk is echter wel dat ieder kabinet, van welke richting dan ook, fors zal moeten bezuinigen. Daarom heeft de SGP een aantal duidelijke keuzes voorgesteld om op de uitgaven te besparen. Ook is er de ruimte niet om extra uitgaven te doen. Het verbaasde ons dat sommige fracties dit nog niet geheel uitsluiten, zoals een (sober ingericht) evenemententerrein in Rouveen en een vierde veld voor SC Rouveen.In deze vergadering hebben de fracties hun bijdrage in eerste termijn gegeven. Ook is de eerste termijn van beantwoording door het college aan de orde geweest.In de raadsvergadering van 26 juni a.s. kunnen de fracties reageren op die beantwoording en eventuele moties indienen.
Hieronder kunt u de bijdrage van de SGP-fractie lezen, namens deze uitgesproken door Jan Visscher.

Maatschappelijke Context

De kadernota 2012 verschijnt in een zeer onrustige tijd. Hoe moeten we het noemen? Eurocrisis? Financiële crisis? Economische crisis? Of morele crisis? We kunnen ons licht laten schijnen over vermeende oorzaken, bedreigende ontwikkelingen, herstel beogende maatregelen en zo meer. Het licht van Gods Woord zou hier trouwens beter te pas komen dan ons eigen licht, maar in deze korte inleiding willen we daar toch niet verder op in gaan.

Duidelijk is in ieder geval dat het grote financiële Babel, dat we met elkaar gebouwd hebben, op drijfzand blijkt te staan. Met man en macht probeert men nu de zaak te stabiliseren, maar tot nu toe zijn de resultaten niet moedgevend, om van herstel nog maar niet te spreken. En dan lijnen uitzetten over nota bene een periode van vier jaar. Wie durft? Dat is echter geen vraag, want er valt niet aan te ontkomen.

De lijn die de fractie van de SGP volgt is, dat we als gemeente de financiële problemen niet voor ons uit willen schuiven met een stille hoop op meevallers. Die verwachten we namelijk niet. Daarom kiest onze fractie er voor om het mes drastisch in de uitgaven te zetten. Dat veroorzaakt ongetwijfeld pijn, -en het roept wrevel op- , bij degene die het moeten lijden. Daar denken we niet licht over. Wel is het onze taak om de pijn zo eerlijk mogelijk te verdelen.

We zijn van mening dat er bij onze inwoners en bij onszelf(!) een wissel om moet. De financiële toestand van onze gemeente zal voorlopig niet veranderen. Daarom moet onze houding noodgedwongen wel veranderen. Bij een terugtrekkende overheid worden zelfwerkzaamheid en zelfredzaamheid weer belangrijke deugden, evenals onbaatzuchtige en misschien zelfs wel zelfopofferende naastenliefde. In dat geval zou een omslag op dit terrein nog onverwacht positieve gevolgen kunnen hebben op het geheel van de samenleving. Dan hebben we het over drukking der melk die uiteindelijk boter voort brengt… (Tot zover iets over de omstandigheden waarin deze kadernota vastgesteld moet worden.)

We zeggen het college dank voor de aangeboden concept kadernota. Over het algemeen kunnen we ons vinden in het voorstel van het college, maar we willen toch een aantal opmerkingen maken.

Algemeen Bestuur en Organisatie

Samenwerking Dalfsen, Staphorst, Zwartewaterland (DSZ)
Het college geeft aan dat de verwachte besparingen door samenwerking met Dalfsen en Zwartewaterland niet te halen zijn. Wij weten dat het moeilijk ligt met de samenwerking, maar begrijpen er niets van. Er valt niet aan te ontkomen dat in overheidsland (meer) samengewerkt zal moeten worden. Wanneer het niet haalbaar lijkt om de besparingen te realiseren, is het voor ons vooralsnog acceptabel om die besparing niet meer in te boeken. Toch doen wij een beroep op het college om in contacten met de buurgemeenten het belang van samenwerking te blijven benadrukken.

Daarnaast moet volop gewerkt worden aan het doorvoeren van de in gang gezette reorganisatie om de eigen organisatie te stroomlijnen.

Duurzaamheid
Op de investeringslijst staat 300.000 euro geraamd voor energiebesparende maatregelen gemeentelijke accommodaties. Dat is een prima doelstelling, vooral in combinatie met een duurzaamheidslening. Is de provincie bereid om mee te investeren?
Maar duurzaam houd ook spaarzaam in! Bij de lijst van bezuinigingsmogelijkheden staat dan ook genoemd, dat er voordelen gehaald zullen worden uit het energiezuiniger maken van de gemeentelijke gebouwen. Wanneer we de regel meegeven aan het college dat duurzaamheidsinvesteringen alleen maar uitgevoerd mogen worden, wanneer de terugverdientijd minder dan 10 jaar is, dient er ook minstens 30.000 euro aan voordeel in de jaarlijkse exploitatie te staan tegenover deze investering. Dus niet slechts p.m.

We hebben de indruk dat zelfs met eenvoudige maatregelen zoals het slimmer regelen van verwarming en koeling al veel bespaard kan worden. We vragen het college om op korte termijn de gebouwen en installaties te screenen.

Inkoopadviseur
Er wordt een besparing geraamd van 10.000 euro wanneer de inkoopadviseur in DSZ verband in dienst genomen zou worden. De SGP-fractie waagt dat te betwijfelen. In dit specialistische vakgebied volgen de veranderingen elkaar snel op. Er ontstaat dan snel kennisachterstand. Het inkoopproces professioneel en efficiënt organiseren, dat kan wel besparingen opleveren.

Verkeer, Openbare Ruimte en Water

Openbare werken
In de kadernota wordt aangegeven dat er een besparing lijkt te kunnen plaatsvinden door het in eigen beheer uit te voeren maaibestek. Het is bijzonder goed dat dit voorstel komt. We gaan ervan uit dat dit ook voorzien zal worden van een voordeel in euro's per jaar. Dit voordeel moet sowieso bekend zijn voordat verdere onderhandeling met ROVA plaatsvinden. We snijden ons anders zelf in de vingers.

Er staat bijna 150.000 euro op de lijst van investeringen voor nieuw materieel voor wijkbeheer, oliespoorbestrijding en groenonderhoud. Als argument wordt gegeven reguliere vervanging, dit is onvoldoende onderbouwd. De gemeente heeft nu twee wijkbeheerders, voorheen vier. Het oliespoor verwijderen wordt ingekocht bij de gemeente Meppel. Over het groenonderhoud zijn we in gesprek met eventuele derden. Het is daarom beter een deel hiervan van de lijst van investeringen te verwijderen.

Wegen/Verkeer
Op de lijst van investeringen staat in de meerjarenbegroting 80.000 euro aan groot onderhoud kunstwerken. Gezien de bruggen die daarbij genoemd worden, lijken het ons vrij jonge kunstwerken. Mocht hier nu al groot onderhoud aan gepleegd moeten worden, dan willen we dit wel beter onderbouwd zien.

Fietspaden
De SGP is een voorstander van een goed fietspadenplan. Zo'n plan ligt op de plank. Voor 2016 staat de realisatie van een fietspad langs de Kanlaan op de investeringslijst. Gezien de bezuinigingen die op ons afkomen, lijkt het ons beter dit niet te realiseren. Wij vragen het fietspadenplan op de plank te houden en als er financiële middelen voor zijn, tot uitvoering over te gaan.

Leren en Leven

Jongerenwerk
Onze fractie stelt voor om de functie van de jongerenwerker op te heffen. De problematiek is goed in kaart gebracht. Met zeer veel jongeren in onze gemeente gaat het gelukkig(!) goed. Voor die jongeren hoeft de gemeente geen evenementen of opvang te realiseren. Alles wat de gemeente voor die jongeren doet, is misschien wel leuk, maar het is extra. Dat kan stopgezet worden. Voor jongeren die echt in de problemen zitten, hebben we ons Centrum voor Jeugd en Gezin. Uiteraard zullen we aangegane verplichtingen naar de SMON na moeten komen.

Dienstencentrum
Ook het afstoten van het dienstencentrum heeft onze instemming. Voor de vaste huurders moet wel actief meegezocht worden naar alternatieve accommodaties.
Sociale Zaken, Zorg en Burgerzaken

Sociale Werkvoorziening
De gemeente Staphorst draagt per jaar 1.200.000 euro bij aan de gemeenschappelijke uitvoering van de sociale werkvoorziening. De SGP fractie denkt dat het verstandig is dat de gemeente Staphorst dit zelfstandig gaat oppakken. Dit heeft voordelen, omdat er nauwer met ondernemend Staphorst samengewerkt kan worden. Ook is het beter de deelnemers in de eigen omgeving in te zetten. Het past ook goed bij de richting die de landelijke overheid in wil slaan. Met name doordat de huidige werkvoorziening aangeeft dat er de komende jaren een grotere bijdrage van de gemeente gevraagd gaat worden in het exploitatietekort is de tijd hiervoor rijp. Door een goede implementatie denken we hier zeker ca. 10% van de bijdrage mee te kunnen besparen. We vragen het college daarom deze optie te onderzoeken en mee te nemen voor de begroting 2013.

Sport, Cultuur, Recreatie en Toerisme

Museumboerderij
Met het uitvoeren van het oorspronkelijke bezuinigingsbesluit voor de museumboerderij stemmen wij in. Maar het voortbestaan van de museumboerderij mag daarbij op geen enkele wijze in gevaar komen. Dan zijn er andere uitgaven die, wat ons betreft, eerder aan de beurt zijn om een bijdrage te leveren aan de bezuiniging.

Blinde vlekken
Door de opbouw van de kadernota ontstaan er blinde vlekken in de bedrijfsvoering van de gemeente. Onderdelen waar in de jaarlijkse exploitatie geen wijzigingen optreden en daardoor ook buiten beeld blijven. Budgetten worden jaarlijks gemaakt en netjes uitgegeven. We willen enkele van deze onderwerpen noemen, en het lijkt ons een reële opgave om op elk van deze gebieden minstens 10% op de exploitatie te gaan bezuinigen. Deze bezuiniging zou voor alle zo te noemen gebieden gerealiseerd kunnen worden door lagere energiekosten en door het onderhoud te laten uitvoeren door de gebruikersgroepen. Ook een herbeoordeling van investeringen zal hier aan bijdragen.
1. Sporthal (530.204), jaarlijkse exploitatie 220.000 euro, hier wordt jaarlijks bijvoorbeeld 10.000 euro gebudgetteerd voor nieuwe gymtoestellen, dit zou gerust lager ingezet kunnen worden. Deze budgetten zullen normaal gesproken volledig benut worden. We zijn er niet voor de kantine een meer horeca-achtige bestemming te geven om eventueel hogere inkomsten te generen.
2. Zwembad (530.301), jaarlijkse bijdrage aan de exploitatie 400.000 euro. Ook deze bijdrage met ingang van volgend jaar met 10% verlagen. Door het beëindigen van de bijdrage in 2018 wordt vergeten dat er tot die tijd ook een bezuinigingsdoelstelling neergelegd moet worden.
3. Voetbalvoorzieningen, kleedaccommodaties en velden (530.101 en 531.101), jaarlijkse exploitatie 250.000 euro, (waarin niet de kapitaalslasten ten bedrage van 180.000 euro per jaar). Er zou een grote besparing gerealiseerd kunnen worden, door onderhoud en schoonmaak bij de gebruikersgroep en haar vrijwilligers neer te leggen. De bijdrage vanuit de gemeente op deze onderdelen is 120.000 euro per jaar. Op dit onderdeel noemen we ook de aankoop van het extra veld in Rouveen. Het kan ons inziens niet reëel geacht worden door de raad om in deze crisistijden een extra veld in te richten, met het extra onderhoud per jaar daar bovenop.

Mocht het zo zijn dat de sportnota voor deze onderdelen aangepast moet worden, dan zien we graag een voorstel tot wijziging hiervan tegemoet.

Ruimte en Wonen

Vastgoedregistratie/landmeten
De kosten voor uitzettenen landmeten kunnen verminderen door nieuwe ontwikkelingen. Denk aan de invoering van de Grootschalige Basiskaart Topografie en GPS meetmethoden. Graag horen we welke besparing we ongeveer kunnen verwachten.

Kostendekkende ambtelijke inzet
Bij de zoekrichtingen bezuinigingsmogelijkheden, punt E, wordt een extra post aan leges geraamd van maar liefst 100.000 euro. Dat moet bereikt worden bij projectmatige ontwikkelingen. Echter het geldt al bij meer dan één woning. Het is duidelijk dat hier een probleem opgelost moet worden. De SGP fractie is echter van mening dat we dit anders moeten aanpakken, en dat hebben we vorig jaar ook aangegeven. Alleen de kosten doorbelasten is een eenzijdige oplossing.
De processen op de afdelingen REO/ BM zullen doelmatiger ingericht moeten worden en de onderlinge frictie moet de wereld uit. We hebben dit onlangs met een voorbeeld van boerderijsplitsing ook aangegeven. Zoveel mogelijk plannen standaardiseren door middel van Wabo-projectbesluiten.
De doelstelling willen we verdelen.
· Bij grote plannen en saneringen zullen meer kosten berekend moeten worden, doelstelling 50.000 euro.
· Echter de organisatie zal ook efficiënter ingericht moeten worden, ook een doelstelling van 50.000 euro.
Graag horen we van het college hoe dit vorm kan krijgen.

Zorg en inwoning
Het onderwerp zorg en inwoning is meerdere keren in de raad aan de orde geweest. Ook in het kader van ontwikkelingen in de zorg, de WMO etc. vragen we het college om dit punt op korte termijn op te pakken. We doelen daarbij met name op een goede regeling die inwoning eenvoudig mogelijk maakt, zodat mensen in de thuissituatie voor elkaar kunnen zorgen.

Financiën

Onroerend Zaak Belasting (OZB)
Als mogelijke maatregel tot opheffing van het tekort wordt ook genoemd een nog verdere stijging van de OZB (boven de inflatiecorrectie en de tot en met 2014 afgesproken jaarlijks extra stijging met 7,25%). Zoals wij vorig jaar al hebben aangegeven, is dat een forse stijging. Nog weer een extra verhoging daar bovenop is voor de SGP nu nog geen optie gelet op alles wat op onze inwoners en het bedrijfsleven afkomt.

Slot
De opdracht om te komen tot een begroting voor 2013 is niet eenvoudig. We probeerden met deze bijdrage het college een stevige steun in de rug te geven om onvermijdelijke zaken uit te gaan voeren. De SGP-fractie blijft daarom de komende tijd de "vinger aan de pols" houden en wenst het college en de ambtenaren wijsheid, maar bovenal Gods onmisbare zegen toe ook in de verdere uitwerking van de begroting 2013.

terug >>

Jan Visscher