21-04-2012
De SGP en het cultuurbeleid van Staphorst

Voor de raadsvergadering op dinsdag 24 april a.s. staat als agendapunt genoemd: Startnotitie cultuurbeleid. A. den Ouden heeft als fractiewoordvoerder van de SGP op dit terrein de volgende beschouwing opgesteld.

De gemeente Staphorst vervult al geruime tijd een rol op het gebied van cultuurbeleid. U kunt hierbij denken aan: museumboerderij, cultuureducatie, kunstaankopen, bibliotheek, gemeentelijk archief en nog veel meer zaken. De gemeente heeft zich echter nooit uitdrukkelijk rekenschap gegeven van haar doelstellingen op dit terrein. Daar wordt nu een poging toe gedaan. Het einddoel is een nota cultuurbeleid. We spreken dinsdagavond over de startnotitie.

Vooraf: Wat is cultuur? Cultuur gaat niet alleen om schilderijen, beeldhouwwerken, muziek enz. Nee, cultuur is zo breed als het leven, in al haar uitingen. Het omvat alles waar de menselijke geest mee bezig is (geweest). (Terzijde: De Christelijke visie op cultuur is misschien het best verwoord in de dichtregels die op de muur van de aula van het Van Lodensteyncollege te Amersfoort staan geschreven: "Wat ik denke, spreke, doe; 't hoort den hemel alles toe". Dat is christelijke cultuur.)
Verder met de definitie: Een gebruikelijke indeling om het brede terrein van de cultuur overzichtelijk te houden is: 'cultuur in bredere zin' en 'cultuur in engere zin'. Cultuur in bredere zin omvat dan het gehele leven. Cultuur in engere zin (als verbijzondering) betreft expliciete uitingen van intellectuele en artistieke aard. Dan hebben we het over zaken als literatuur, schilderijen, muziek…In één woord: Kunst.
Om met het laatste te beginnen: Het bezig zijn van mensen met kunst (cultuur in engere zin) kan het leven verrijken en verdiepen. Het maakt het leven voller. Dat betreft niet alleen het beschouwen van werken van grote kunstenaars, maar evenzeer het zelf bezig zijn met kunst als amateur. Een kunstenaar draagt iets uit, zoekt het gesprek. Hij brengt daarmee iets in in de samenleving, om ook het leven van andere mensen -mogelijk- te verrijken. Dat is niet onbelangrijk.
Kennisnemen van cultuur in bredere zin, is iets anders. Het is geen versiering van het leven, in de zin van: sommige mensen hebben daar hun liefhebberij in: "Leuke hobby, moet je doen". Nee! Kennis van cultuur is kennis van het leven. Kennis van de eigen cultuur is kennis van het eigen leven, en kennis van andere culturen is kennis van het leven van andere mensen. Zonder dit, geen respect voor mensen met een andere culturele achtergrond. Daarom is dit van groot belang; altijd al, maar nu meer dan ooit, in een tijd van verdwijnend respect! Tot zover een algemene veldverkenning.

En wat is nu de visie van de SGP op gemeentelijk overheidsbeleid in dezen?

Eigen cultuur
Het stimuleren van mensen om zelf bezig te zijn met schilderen en beeldhouwen enz. kan iedereen, kan altijd en overal. Maar het bewaren en toegankelijk maken van het Staphorster cultureel erfgoed kan alleen in Staphorst. Als gemeentebrede 'koepel' heeft het gemeentebestuur een belangrijke taak. Er zijn natuurlijk allerlei kleine spelers op dit terrein actief: de Historische Vereniging, De Veldschuur, De werkgroep Archeologie, een Dialectgroep etc. Maar de gemeente is de enige die dit terrein integraal overziet. Daarom heeft dit beleidsonderdeel voor de SGP een hoge prioriteit. Daar hoort ook de wettelijke taak van het archiefbeheer enz. bij. Daarnaast heeft de gemeente in dit kader een museumboerderij in exploitatie. Dat is een goede zaak.
Als we daarnaast spreken over kunst in de openbare ruimte, dan is de SGP van mening dat daarin ook met name de eigen cultuur (op kunstzinnige wijze) uitgedragen moet worden. Het standbeeld van de boer met melkbussen op het kerkplein in Rouveen is terecht. Daar hoort onzes inziens geen beeld van een Indiaan in een wigwam te staan. Kennisnemen van andere culturen is waardevol, maar niet op die manier. Laat Staphorst Staphorster cultuur uitdragen in haar openbare ruimte.
Cultuurtoerisme wordt door sommigen vooral gezien als mogelijkheid tot versterking van de plaatselijke economie. Dat kan. Maar wij zouden het daarnaast ook zeker willen zien als mogelijkheid om de eigen cultuur van Staphorst te presenteren aan buitenstaanders, om zo onszelf beter te doen kennen.

Andere culturen
Om kennis te nemen van andere culturen is de bibliotheek de eerst aangewezen plaats. Daar begint het eigenlijk. Dat betreft niet alleen andere landen en volken elders in de wereld, maar het betreft evenzeer van andere tijden. Oude culturen etc. Het instandhouden van de bibliotheek als culturele kennisbron is een onderdeel van gemeentelijk cultuurbeleid.
Aandacht voor andere culturen kan ook door middel van tentoonstellingen etc. Wat de SGP betreft heeft dit een lage prioriteit. Als het culturen betreft waaruit inwoners van onze gemeente afkomstig zijn, dan zou dit misschien gefaciliteerd kunnen worden.
Cultuureducatie moet onzes inziens in de eerste plaats onze eigen cultuur betreffen, en kan onze inwoners daarnaast met andere culturen in aanraking brengen.
We hebben het tot nu toe gehad over cultuur in bredere zin.

Bezig zijn met cultuur
Wat betreft de cultuur in engere zin, schilderen, beeldhouwen, muziek enz., daar kan men kennis van nemen, maar daar kan men ook zelf mee aan de slag gaan. Daarin kan de gemeente haar eigen inwoners stimuleren en faciliteren. Het financieel ondersteunen van met name jongeren om hierin onderwezen te worden, en hiermee bezig te zijn levert meerdere voordelen tegelijk op: Persoonlijkheid vormend, ontspannend, vrije tijd vullend, het levert arbeidsplaatsen op…

Het beleid stelt grenzen
Vanuit onze christelijke cultuurvisie is de SGP van mening dat in het gemeentelijk beleid een grens opgenomen moet worden. Positief is alles wat Gods eer dient en het welzijn van mens en samenleving bevordert. Dat betekent dat zaken als bijv. Godslastering, aanzetten tot haat, naakt in beeld en drama uit de openbare ruimte geweerd worden. Dat is een grens vanuit christelijk perspectief. Het is ook een algemeen kenmerk van Staphorst: "Er kan hier veel, maar er zijn grenzen".
Stien Eelsing respecteerde één van die Staphorster/christelijke grenzen, toen zij op haar uitnodigingen liet drukken: "Niet op zondag". Dat is respect betonen. En Stien was maar een 'burger'. We zullen dinsdagavond zien hoe de raad van Staphorst in dezen zelf omgaat met haar eigen cultuur.

terug >>